SAĞLAM ÇOCUK İZLEMİ
Amacı: - Büyüme ve geliÅŸimi deÄŸerlendirmek - Tüm Sistemleri muayene - Tarama testleri - Erkan tanı koymak - Aşılarını yapmak - Aileyi eÄŸitmek - DoÄŸru beslenme için önerilerde bulunmak
Ne Sıklıkla Ä°zlenmeli: - Ä°lk yıl sık izlenmeli. Büyüme ve geliÅŸmenin en hızlı olduÄŸu dönem.Erken tanı ve tedbir alınabilir. - DoÄŸumda 1.Ay 5.Ay 2.Ay 6.Ay 3.Ay 9.Ay 4.Ay 12.Ay
Ne Sıklıkla Ä°zlenmeli: - 2.Yıl (4 kez) (15. 18. 21. 24. Aylar) - 3.Yıl (2 kez) - 4.Yıl (2 kez) KreÅŸ ve anaokuluna baÅŸlanınca gereksinim artar. - 5.Yıl (1-2 kez) - 6.Yıl (1-2 kez) - Okul dönemi (1-2 kez) - Ergenlik dönemi (1-2 kez)
Birinci Ay:
Sık karşılaşılan sorunlar. Sarılık Emzirme sorunları Sütüm yetiyor mu? Emzirme tekniÄŸi hataları Emzik biberon kullanmaması gerekliliÄŸinin belirtilmesi AÄŸlama BebeÄŸin sorununu anlayamamak Kolik (2.haftadan sonra baÅŸlar) Gaz çıkarmayı baÅŸaramamak BebeÄŸin uykularının düzensizliÄŸi ve az uyuması Nasıl giydirilecek Oda ısısı (22 – 24 derece) Yıkama Kulak, piÅŸik ve burun tıkanıklığı Annenin sorunları Gebelik hüznü Post natal depresyon
1.Ay uygulamaları: - K vitamini (doÄŸumda) - Hepatit B aşısı (doÄŸumda ve 1. Ayın sonunda) - D vitamini 15.günde baÅŸlanır - Topuk kanı alınması (doÄŸum yapılan hastanede taburcu olurken 1.hafta) - Ä°ÅŸitme tarama (doÄŸum yapılan hastanede)
2. Ay sık karşılaşılan sorunlar. - Kolik sancıları aÄŸlama - Yeterli kilo alamama - Gaita sıklığında deÄŸiÅŸiklik - Seyrek gaita yapma - Anne iÅŸe baÅŸlıyorsa anne sütüne devam etme zorluÄŸu, mama baÅŸlama gerekebilir - Uyku düzeni 2.Ay uygulamalar - Anne iÅŸe baÅŸlayacaksa anne sütüne devam edebilmek için önerilen, sütün sağılıp depolanması - Kolik için öneriler. Masaj - D vitaminine devam - Kalça USG - BebeÄŸe uyaran vermenin öneminin ve baÄŸlanmanın vurgulanması - Zayıflık olunca
- DTaB-IPV/HIB.BC6 Pnömoleol, Rotavirus aşısı.
4. Ayda deÄŸerlendirme ve uygulamalar. - Büyümenin deÄŸerlendirilmesi ( kilo alımı ve boy uzaması) - Anne sütü yeterli mi? - D vitaminine devam - Fe proflaksisi baÅŸlama - Ses çıkaran oyuncaklar - Aşılar: DTaB – IPV –HIB pnömokle
6. Ayda deÄŸerlendirme ve uygulamalar. - Büyümenin deÄŸerlendirilmesi - DoÄŸum ağırlığının iki katına çıktı mı? - Destekli desteksiz oturuyor mu? - DiÅŸler çıkmaya baÅŸladı mı? - D vitamini devam - Fe proflaksisi devam - Aşılar DTaB – IPV –HIB pnömokle OPV
9. ve 12.Ay deÄŸerlendirme ve uygulamalar. - Büyümenin deÄŸerlendirilmesi - Beslenme biçimi - Ä°ÅŸtah nasıl Pürtüklü yiyor mu? - Kaç diÅŸi var - Tek kelime söylemeye baÅŸladı mı? - Emekleme sıralama yürüme - Yeme yedirme sorunları - Tv karşısında evde dolaÅŸarak yedirme - Baskıcı yedirme - Anemi kontrolü - Beslenme danışmanlığı (aile sofrasına oturtma, pürtüklü besinlere baÅŸlama) - 12.Ayda KKK, suçiçeÄŸi pnomokok aşıları - Kitap okumak, oyun oynamak
2.yılda deÄŸerlendirme ve uygulamalar. - Büyümenin deÄŸerlendirilmesi - Motor geliÅŸim, dil geliÅŸimi, sosyal geliÅŸimin deÄŸerlendirilmesi - 18.ayda Hepatit A DTaB-HIB-IPV - 24.ayda Hepatit A - Tuvalet eÄŸitiminin baÅŸlaması - Yaşına uygun kitap ve oyuncak
3.yılda deÄŸerlendirme - Büyüme geliÅŸim deÄŸerlendirme - Kan basıncı ölçümü - Rutin idrar bakımı - KonuÅŸma, uyar cümleler kurabilir, eÅŸ ve zıt anlamlı söyleyebilir - Tuvalet eÄŸitimi tamamlanmış mı? - KreÅŸe baÅŸlanabilir - Cinsel kimliÄŸini fark eder. Sorularına yanıt verilmeli - Çok konuÅŸur sorar. Merakını gidermek gerekir - Üç tekerlekli bisiklete binebilirler
4.yılda deÄŸerlendirme - KreÅŸ eÄŸitimi - Görgü kuralları öÄŸretilmeli - Tv izlemeye sınır getirilmeli - Kekemelik, tırnak yeme olabilir - Resim yapabilirler - Beceriler geliÅŸtirilmeli
5.yılda deÄŸerlendirme - Anaokulu eÄŸitimi - Bedeni koruma önerileri - YaÅŸa uygun sanat ve spora yönlendirme - ÇocuÄŸu dinleme sorularını yanıtlama - Ezbere ÅŸiir ya da ÅŸarkı söyleyebilir - Kendi giyinebilmeli Prof. Dr. Figen Åžahin - Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk SaÄŸlığı ve Hastalıkları A.D. 49. Türk Pediatri Kongresi Haziran 2013
|
||
BEBEK BESLENMESÄ°NDE DOÄžRU BÄ°LGÄ°LER
- Bebeklikte doÄŸru beslenme ilk altı ay tek başına anne sütü ve altı ay civarında baÅŸlanacak olan miktar ve besinsel olarak yeterli ve güvenli tamamlayıcı beslenme ile birlikte iki yıla kadar devam ettirilebilecek anne sütü beslenmesidir.
- Doğum sonrası ilk 1 saatte emzirme başlatılmalıdır.
- İlk 24 saatte 8-12 emzirme sağlanmalıdır.
- Tıbbi olarak gerekmedikçe yeni doÄŸan bebeklere anne sütü dışında içecek veya yiyecek verilmemelidir.
- İlk altı ay emzik kullanılmamalıdır.
- Anne sütü oda ısısında en fazla 4 saat, buzdolabında 48 saat, buzlukta 2 hafta, derin dondurucuda 6 ay saklanabilir.
- Tamamlayıcı besinlere uygun başlama altı ay civarında olmalıdır.
- Tamamlayıcı besinler 17. haftadan önce verilmemeli, 26.haftadan sonraya da bırakılmamalıdır.
- Anne sütü tamamlayıcı beslenmeye raÄŸmen ilk 6-8 aylık bebeÄŸin enerji gereksiniminin %60-70’ini, 9-11 aylık bebeÄŸin %50-55’ini, 12-23 aylık bebeÄŸin %35-40’ını saÄŸlar. Tamamlayıcı beslenmenin kontrolsüz arttırılması anne sütünün azalmasına sebep olabilir.
- İlk tamamlayıcı gıda meyve olmalıdır. Meyve suyu biberonla değil, kaşıkla verilmelidir.
- Tahıllar artan enerji ihtiyacını karşılamanın yanında lif kaynağıdır.
- BuÄŸday, çavdar, arpa gibi gluten içeren gıdaların4-7 ay arasında anne sütü ile beslenirken az miktarda baÅŸlanması çölyak hastalığı açısından koruyucu olur.
- Sebzeler vitamin mineral antioksidan ve lif yönünden zengindir. Bu gurubun etle birlikte tüketilmesi içeriÄŸindeki c vitamini ve demir emilimini attırır.
- Yumurta hergün verilebilir. Bıldırcın yumurtasında kolesterol ve A vitamini biraz daha fazladır.
- Yeterince hayvansal protein tüketen ve aynı zamanda anne sütü alan çocuklarda ayrıca inek sütü veya formül süt verilmesine ihtiyaç yoktur.
- Alerjiden korumanın en iyi yolu 4-6 ay tek başına anne sütü vermektir.
|
||
T.C SAÄžLIK BAKANLIÄžI 2020 AÅžI TAKVÄ°MÄ° |
||
Sağlık Bakanlığı aşı takvimi dışında uygulanmasını önerdiğimiz diğer aşılar:
1- Rotavirus aşıları: |